Francis Fukuyama - Đại dịch và trật tự chính trị
15/06/2020
Mặc Lý dịch
Theo Viet-Studies
Trích:
Lý do tại sao cho đến nay vài quốc gia đối phó với đại dịch hữu hiệu hơn những quốc gia khác thì khá rõ và chúng ta cũng có lý do để tin là sự đối phó hữu hiệu này sẽ tiếp tục như vậy. Đó không phải là vấn đề thể chế chính trị. Vài thể chế dân chủ đối phó cơn dịch tốt trong khi các thể chế dân chủ khác lại tệ hại, và ngược lại. Điều này cũng đúng với các chế độ độc tài chuyên chế. Ba yếu tố quan trọng trong việc đối phó hữu hiệu với đại dịch là khả năng của nhà nước, lòng tin của xã hội và lãnh đạo. Quốc gia nào có cả ba yếu tố này: guồng máy nhà nước vận hành tốt đẹp, một chính phủ mà người dân tin tưởng và lắng nghe, và lãnh đạo quốc gia có năng lực thì sẽ đối phó đại dịch rất hữu hiệu, giới hạn được thiệt hại phải chịu đựng. Những quốc gia nào có bộ máy nhà nước vận hành tồi tệ, xã hội phân rã và lãnh đạo yếu kém thì đối phó cơn dịch cũng tồi tệ, làm sinh mạng người dân và kinh tế của họ chịu thiệt hại nặng nề....Quyền lực thế giới sẽ tiếp tục dịch chuyển về phía đông, vì Đông Á đã kiểm soát cơn dịch tốt hơn Âu Châu hay Mỹ. Mặc dầu cơn dịch khởi đầu từ Trung Quốc và Bắc Kinh đã che dấu cơn dịch và làm nó bành trường thay vì chận đứng, Trung Quốc có vẻ hưởng lợi từ đại dịch, ít nhất là so với các nước khác. Như ta đã thấy, nhiều chính phủ khác lúc đầu cũng phản ứng tồi tệ, rồi cũng cố gắng che giấu nhưng lộ liễu hơn và gây ra những hậu quả chết người hơn cho công dân của họ. Ít ra là Bắc Kinh có thế kiểm soát được tình hình, tiếp tục con đường vực dậy được nền kinh tế để nó vận hành nhanh chóng và vững chắc trở lại....Khi đối phó với đại dịch, thực tế cho thấy là tính chuyên nghiệp của chuyên viên sẽ được đánh giá cao còn những yếu kém và chính trị mị dân thì sẽ phô bày ra rõ hơn. Cuối cùng điều này sẽ làm việc chọn lựa của người dân dễ dàng hơn, thưởng cho những chính trị gia và chính quyền hữu hiệu và trừng phạt những kẻ yếu kém. Jair Bolsonaro của Brazil chẳng hạn, vốn đã tấn công và làm suy yếu những dịnh chế dân chủ trong những năm gần đây, đầu tiên tưởng có thể coi nhẹ và lướt qua được trận đại dịch này, bây giờ đang đối phó lạng quang với một đại họa y tế. Vladimir Putin của Nga đầu tiên cũng cố ra vẻ coi thường đại dịch, sau đó lại bảo Nga đã kiểm soát được tình hình và giờ phải đổi giọng lần nữa khi COVID-19 lây lan toàn nước Nga. Tính hợp pháp của triều đại Putin vốn đã lung lay trước đại dịch nay lại càng lung lay hơn.Nguồn: Viet Studies (via Dân Luận)
No comments:
Post a Comment